Uchwyty wiertarskie służą do mocowania wierteł z chwytem cylindrycznym w maszynie (wiertarce, tokarce lub frezarce). Mają one możliwość chwytania wierteł w zakresach od 0,1 mm do nawet 20 mm.
Sposób mocowania wierteł w uchwycie wiertarskim
- Uchwyt wiertarski kluczykowy o polskim symbolu PTRk (ang. Keyed drill chuck). Szczęki uchwytu schodzą się poprzez skręcania korpusu kluczykiem.
- Uchwyt wiertarski bezkluczykowy o polskim symbolu PTRu (ang Keyless drill chuck ). Szczęki uchwytu schodzą się poprzez skręcanie ręczne korpusu.
Uchwyty wiertarskie – mocowanie
Uchwyty wiertarskie mocowane są na 3 sposoby
Skrócony stożek Morse’a DIN 238
Zakończony płetwą Morse’a idealnie sprawdza się w maszynach starszego typu – frezarkach lub tokarkach, lub wiertarkach pionowych. Nadaje się bardzo dobrze do wiercenia prawo- i lewoskrętnego. Nie polecamy korzystanie z niego przy wierceniach udarowych ze względu na wibracje i możliwość wyjścia z wrzeciona maszyny. Ten typ mocowania oznaczany jest poprzez literę B oraz 2 cyfry np. B12 – skrócony stożek Mose’a 12 mm. Zakres mocowania to B10-B24ø. Aby wiedzieć, jaki posiadamy stożek Morse’a w wiertarce bądź uchwycie wiertarskim musimy go zmierzyć w najszerszym miejscu i porównać wartość z tabelą nr 1.
Trzpień PTRn 5361
Gwint amerykański zunifikowany drobnozwojny UNF
Stosowany w wiertarkach ręcznych przy wierceniu zwykłym, jak i udarowym. Nie zalecane są do wiercenia z obrotami lewoskrętnymi ze względu na możliwość wykręcenia się uchwytu wiertarskiego.
Występują z mocowanie na gwint UNF ½”-20 lub 3/8”-24
Uchwyt monolityczny
Uchwyt wiertarski jest na stałe połączony ze stożkiem Morse’a bądź innym stożkiem, który wchodzi bezpośrednio w maszynę. Ten rodzaj połączenia jest najsztywniejszym typem mocowania uchwytów wiertarskich ponieważ zwiększa sztywność układu narzędzie->uchwyt->maszyna, co przekłada się na żywotność narzędzi i jakość wykonywanych otworów. Możliwość wiercenia prawo- i lewoskrętnego przy mocowaniu stożkowym. Minusem tego rozwiązania jest wyższa cena w stosunku po wcześniejszych chwytów.
Tabela nr. 1
Wymiary trzpieni 5361 PTRn na stożek Morse’a dla uchwytów wiertarskich
Stożek Morse’a z płetwą K | Skrócony stożek Morse’a K1 DIN-238 | ø d | Długość całkowita L | Długość l |
1 | B10 | 10,1 | 86 | 6 |
1 | B12 | 12,06 | 89 | 5 |
1 | B16 | 15,7 | 99 | 8 |
1 | B18 | 17,8 | 107 | 8 |
2 | B10 | 10,1 | 105 | 12 |
2 | B12 | 12,06 | 106 | 9 |
2 | B16 | 15,7 | 112 | 8 |
2 | B18 | 17,8 | 119 | 7 |
2 | B22 | 21,8 | 130 | 9,5 |
3 | B10 | 10,1 | 121 | 9 |
3 | B12 | 12,06 | 127 | 11.0 |
3 | B16 | 15,7 | 134 | 11 |
3 | B18 | 17,8 | 140 | 9 |
3 | B22 | 21,8 | 147 | 17,5 |
3 | B24 | 24 | 157 | 17,5 |
4 | B12 | 12,06 | 152,5 | 13 |
4 | B16 | 15,7 | 158 | 11,5 |
4 | B18 | 17,8 | 166,5 | 12 |
4 | B22 | 21,8 | 176 | 13 |
4 | B24 | 24 | 186 | 13 |
5 | B12 | 12,06 | 186,5 | 15 |
5 | B16 | 15,7 | 193 | 14,5 |
5 | B18 | 17,8 | 200,5 | 14 |
5 | B22 | 21,8 | 208,5 | 13,5 |
5 | B24 | 24 | 221 | 16 |