Gwinty stożkowe calowe to gwinty, które zostały wykonane na powierzchni stożkowej (najczęściej o zbieżności 1:16) np. przez gwintowniki stożkowe. Wielkość tych gwintów opisuje się w calach jak również ich skok – podaję się liczbę zwojów przypadających na długości 1 cala.
Rodzaje gwintów stożkowych calowych
Najczęściej występującymi gwintami stożkowymi calowymi wewnętrznymi są gwinty takie jak:
| Gwint NPT (z ang. american tapered pipe thread) – gwint calowo-stożkowy ze zbieżnością 1: 16 bez szczelności uzyskiwanej na gwincie |  |
| Gwint NPTF (z ang dryseal) – gwint calowo-stożkowy ze zbieżnością 1: 16 ze szczelnością uzyskiwaną na gwincie, stosowany w dokładnie pasowanych częściach |  |
| Gwint RC (z ang tapered Whitworth pipe thread) – gwint rurowo-stożkowy ze zbieżnością 1: 16 z uzyskiwaną szczelności na gwincie |  |
Wykonywanie gwintów stożkowych wewnętrznych
Gwintowniki stożkowe calowe mogą nam posłużyć do wykonywania gwintów wewnętrznych, musimy jednak wcześniej wywiercić odpowiedni otwór, najlepiej, aby ten otwór był również stożkowy (a takie wiertła nie występują w standardzie).
W przypadku miękkich materiałów wykonywanie otworu stożkowego możemy pominąć, ale w przypadku materiałów twardszych, jest już to konieczne dla prawidłowego wykonania gwintu. Otwór taki najpierw wywiercamy wiertłem o odpowiedniej średnicy dla danego typu gwintu, a następnie rozwiercamy go rozwiertakiem stożkowym o zbieżności 1:16 ASME B94,2 -1995. Dzięki zabierakowi kwadratowemu w części chwytowej możemy użyć przy rozwiercaniu ręcznym pokrętła do gwintowników stożkowych.
Tabela nr. 1 Wielkość otworu w materiałach miękkich bez stosowania rozwiertaka stożkowego
| Rc | Ø nom | P (tpi) | ØD1 | L2 |
| 1/16 | 28 | 6,15 | 11,1 | |
| 1/8 | 28 | 8,15 | 11,1 | |
| 1/4 | 19 | 10,85 | 16,3 | |
| 3/8 | 19 | 14,3 | 16,7 | |
| 1/2 | 14 | 17,8 | 22,3 | |
| 3/4 | 14 | 23,2 | 23,6 | |
| 1 | 11 | 29,2 | 28,3 | |
| NPT | Ø nom | P (tpi) | ØD1 | L2 |
| 1/16 | 27 | 6,15 | 11,8 | |
| 1/8 | 27 | 8,5 | 11,9 | |
| 1/4 | 18 | 11 | 17,4 | |
| 3/8 | 18 | 14,4 | 17,7 | |
| 1/2 | 14 | 17,8 | 23,1 | |
| 3/4 | 14 | 23,15 | 23,6 | |
| 1 | 111/2 | 29,05 | 28,4 | |
| 11/4 | 111/2 | 37,8 | 28,9 | |
| 11/2 | 111/2 | 43,85 | 28,9 | |
| 2 | 111/2 | 55,85 | 29,3 |
Tabela nr. 2 Wielkość otworu rozwieranego rozwiertakiem stożkowym
| Rc | Ø nom | P (tpi) | D2 | D3 (JS11) | L2 |
| 1/16 | 28 | 6,1 | 6,56 | 11,1 | |
| 1/8 | 28 | 8,1 | 8,57 | 11,1 | |
| 1/4 | 19 | 10,8 | 11,45 | 16,3 | |
| 3/8 | 19 | 14,3 | 14,95 | 16,7 | |
| 1/2 | 14 | 17,7 | 18,63 | 22,3 | |
| 3/4 | 14 | 23,1 | 24,12 | 23,6 | |
| 1 | 11 | 29,1 | 30,29 | 28,3 | |
| NPT | Ø nom | P (tpi) | D2 | D3 (+0,05) | L2 |
| 1/16 | 27 | 5,95 | 6,39 | 11,8 | |
| 1/8 | 27 | 8,3 | 8,74 | 11,9 | |
| 1/4 | 18 | 10,8 | 11,36 | 17,4 | |
| 3/8 | 18 | 14,2 | 14,8 | 17,7 | |
| 1/2 | 14 | 17,5 | 18,32 | 23,1 | |
| 3/4 | 14 | 22,8 | 23,67 | 23,6 | |
| 1 | 111/2 | 28,7 | 29,69 | 28,4 | |
| 11/4 | 111/2 | 37,4 | 38,45 | 28,9 | |
| 11/2 | 111/2 | 43,5 | 44,52 | 28,9 | |
| 2 | 111/2 55,45 | 56,56 | 29,3 |
Ze względu na to, że gwinty stożkowe są gwintami dokładnymi ważne jest, aby wióry, które są wytwarzane w czasie obróbki otworu nie miały negatywnego wpływu na nacinany gwint. Aby to osiągnąć należy gwintować gwinty stożkowe w otworach przelotowych, a w przypadku, gdy jest to nie możliwe i otwór musi być nieprzelotowy, wykonać wgłębienie gdzie wióry będą mogły zostać „zepchnięte”.
Tabela nr. 3 otwór zalecany przy otworze nieprzelotowym
| Rc | Ø nom | P (tpi) | D3 ( JS11) | L1 min. | L min. | D4 min |
| 1/16 | 28 | 6,56 | 5,6 | 9,9 | 7,6 +0,3 | |
| 1/8 | 28 | 8,57 | 5,6 | 9,9 | 9,6 +0,3 | |
| 1/4 | 19 | 11,45 | 8,4 | 14,6 | 13 +0,5 | |
| 3/8 | 19 | 14,95 | 8,8 | 15 | 16,5 +0,5 | |
| 1/2 | 14 | 18,63 | 11,4 | 20 | 20,6 +0,5 | |
| 3/4 | 14 | 24,12 | 12,7 | 21,3 | 26,0 +0,5 | |
| 1 | 11 | 30,29 | 14,5 | 25,4 | 32,8 +0,5 | |
| NPT | Ø nom | P (tpi) | D3 (+0,05) | L1 | L min. | D4 min. |
| 1/16 | 27 | 6,39 | 7 | 10 | 7,6 | |
| 1/8 | 27 | 8,74 | 7 | 10 | 10 | |
| 1/4 | 18 | 11,36 | 10,2 | 14,5 | 13,1 | |
| 3/8 | 18 | 14,8 | 10,6 | 15 | 16,5 | |
| 1/2 | 14 | 18,32 | 13,8 | 19 | 20,5 | |
| 3/4 | 14 | 23,67 | 14,2 | 20 | 25,8 | |
| 1 | 111/2 | 29,69 | 17 | 24 | 32,2 | |
| 11/4 | 111/2 | 38,45 | 17,5 | 24,5 | 41 | |
| 11/2 | 111/2 | 44,52 | 17,5 | 24,5 | 47,2 | |
| 2 | 111/2 | 56,56 | 18 | 25 | 59,2 |
Tabela nr. 4 Wymiary rozwiertaka stożkowego 1:16 ASME B94,2 -1995
![rozwiertak stozkowy ASME[2]](https://artykulytechniczne.pl/blog/wp-content/uploads/2017/09/rozwiertak-stozkowy-ASME2.jpg)
| Ø nom | Ø d1 | Ø d2 | Ø d3 | l1 | l2 | a |
| 1/4 | 10,3 | 12 | 14,3 | 62 | 27 | 10,7 |
| 3/8 | 13,7 | 15,4 | 17,5 | 65 | 27 | 13,5 |
| 1/2 | 16,9 | 19,1 | 17,5 | 79 | 35 | 13 |
| 3/4 | 22,25 | 24 40 | 23 0 | 82 | 35 | 17,5 |
1 komentarz
Moim zdaniem. Na jednych rysunkach podajesz zbieżność 1:16 na innych pochylenie 1:16 a to nie jest to samo.