Noże tokarskie oprawkowe (stalki) zaliczają się do narzędzi skrawających tokarskich, opisane są poprzez normę PN-ISO 241. Wykonywane poprzez szlifowanie w stanie hartowanym w trzech odmianach.
1. Rodzaje noży tokarskich oprawkowych (stalek)
A – noże o przekroju okrągłym | B – noże o przekroju kwadratowym | C – noże o przekroju prostokątnym |
![]() | ![]() | ![]() |
Noże tokarskie oprawkowe o kształcie prostokątnym posiadają szerokość oraz wysokość opisane normą i stosunek szerokości do wysokości powinien wynosić w przybliżeniu: 1,25/1,6/2.
Przekroje kołowe, kwadratowe oraz prostokątna o stosunku boków 1,6 powinny być stosowane w pierwszej kolejności. Noże nie obrabiane nie są określone tolerancją wymiarowe, a noże obrobione powinny mieścić się w normie h15.
Są to półwyroby służące do późniejszego kształtowania przez tokarza (metodą szlifowania). W ten sposób, ręcznie możemy uzyskać żądany kształt – nie typowy. Jest to często używana metoda przy obróbce małoseryjne bądź jednostkowej. Zakup noża tokarskiego składanego + płytek widiowych wiążę się z wysoką ceną początkową, co jest opłacalne przy obróbce większej ilość detali oraz powtarzających się kształtach.
Noże tokarskie oprawkowe są dość tanimi narzędziami oraz uniwersalnymi w użyciu, przy kształtach nietypowych takich jak nacięcie promieniowe, ćwierć okrągłe lub inne jest to idealne rozwiązanie.
W Polsce jedynym producentem takich narzędzi jest firma Pafana z Pabianic. Jest to firma, która powstała w 1945 roku i od tego roku nieprzerwanie produkuje narzędzia tokarskie jak noże tokarskie z płytką wlutowaną, ze stali szybkotnącej oraz noże oprawkowe (półwyroby).
Noże tokarskie oprawkowe wykonywane są ze stali szybkotnącej HSS (high speed steel), jest grupa narzędzi, do których zaliczają stale takie jak: SW7M, SW18, SK5. Najczęściej wykorzystywaną stalą jest SW7 inaczej zwana również M2.
2. Wymiary noży tokarskich oprawkowych
Tabela noże tokarskie oprawkowe – dane techniczne
A. Noże o przekroju okrągłym
B. Noże o przekroju kwadratowym
O przekroju kwadratowym b=h
O przekroju kwadratowym b=h
C. Noże o przekroju prostokątnym