Noże tokarskie oprawkowe (stalki) zaliczają się do narzędzi skrawających tokarskich, opisane są poprzez normę PN-ISO 241. Wykonywane poprzez szlifowanie w stanie hartowanym w trzech odmianach.
1. Rodzaje noży tokarskich oprawkowych (stalek)
| A – noże o przekroju okrągłym | B – noże o przekroju kwadratowym | C – noże o przekroju prostokątnym |
 |
 |
 |
Noże tokarskie oprawkowe o kształcie prostokątnym posiadają szerokość oraz wysokość opisane normą i stosunek szerokości do wysokości powinien wynosić w przybliżeniu: 1,25/1,6/2.
Przekroje kołowe, kwadratowe oraz prostokątna o stosunku boków 1,6 powinny być stosowane w pierwszej kolejności. Noże nie obrabiane nie są określone tolerancją wymiarowe, a noże obrobione powinny mieścić się w normie h15.
Są to półwyroby służące do późniejszego kształtowania przez tokarza (metodą szlifowania). W ten sposób, ręcznie możemy uzyskać żądany kształt – nie typowy. Jest to często używana metoda przy obróbce małoseryjne bądź jednostkowej. Zakup noża tokarskiego składanego + płytek widiowych wiążę się z wysoką ceną początkową, co jest opłacalne przy obróbce większej ilość detali oraz powtarzających się kształtach.
Noże tokarskie oprawkowe są dość tanimi narzędziami oraz uniwersalnymi w użyciu, przy kształtach nietypowych takich jak nacięcie promieniowe, ćwierć okrągłe lub inne jest to idealne rozwiązanie.
W Polsce jedynym producentem takich narzędzi jest firma Pafana z Pabianic. Jest to firma, która powstała w 1945 roku i od tego roku nieprzerwanie produkuje narzędzia tokarskie jak noże tokarskie z płytką wlutowaną, ze stali szybkotnącej oraz noże oprawkowe (półwyroby).
Noże tokarskie oprawkowe wykonywane są ze stali szybkotnącej HSS (high speed steel), jest grupa narzędzi, do których zaliczają stale takie jak: SW7M, SW18, SK5. Najczęściej wykorzystywaną stalą jest SW7 inaczej zwana również M2.
2. Wymiary noży tokarskich oprawkowych
Tabela noże tokarskie oprawkowe – dane techniczne
A. Noże o przekroju okrągłym
| Średnica Ø d [mm] | Długość L [mm] | Waga [Kg] |
|---|---|---|
| 4 | 40 | 0,00 |
| 4 | 63 | 1,00 |
| 4 | 80 | 1,00 |
| 4 | 100 | 1,00 |
| 5 | 40 | 1,00 |
| 5 | 63 | 1,00 |
| 5 | 80 | 1,00 |
| 5 | 100 | 2,00 |
| 5 | 125 | 2,00 |
| 6 | 40 | 1,00 |
| 6 | 63 | 1,00 |
| 6 | 80 | 2,00 |
| 6 | 100 | 2,00 |
| 6 | 125 | 3,00 |
| 8 | 40 | 2,00 |
| 8 | 63 | 3,00 |
| 8 | 80 | 3,00 |
| 8 | 100 | 4,00 |
| 8 | 125 | 5,00 |
| 8 | 160 | 6,00 |
| 10 | 40 | 3,00 |
| 10 | 63 | 4,00 |
| 10 | 80 | 5,00 |
| 10 | 100 | 6,00 |
| 10 | 125 | 8,00 |
| 10 | 160 | 10,00 |
| 10 | 200 | 12,00 |
| 12 | 63 | 6,00 |
| 12 | 80 | 7,00 |
| 12 | 100 | 9,00 |
| 12 | 125 | 11,00 |
| 12 | 160 | 14,00 |
| 12 | 200 | 18,00 |
| 16 | 80 | 13,00 |
| 16 | 100 | 16,00 |
| 16 | 125 | 20,00 |
| 16 | 160 | 25,00 |
| 16 | 200 | 32,00 |
| 20 | 80 | 20,00 |
| 20 | 100 | 25,00 |
| 20 | 125 | 32,00 |
| 20 | 160 | 40,00 |
| 20 | 200 | 50,00 |
| 20 | 250 | 63,00 |
| 25 | 80 | 31,00 |
| 25 | 100 | 39,00 |
| 25 | 125 | 48,00 |
| 25 | 160 | 62,00 |
| 25 | 200 | 77,00 |
B. Noże o przekroju kwadratowym
O przekroju kwadratowym b=h
O przekroju kwadratowym b=h
| Szerokość a [mm] | Szerokość b [mm] | Długość L [mm] | Waga [Kg] | |
|---|---|---|---|---|
| 4 | 4 | 40 | 1,00 | |
| 4 | 4 | 63 | 1,00 | |
| 4 | 4 | 80 | 1,00 | |
| 4 | 4 | 100 | 1,00 | |
| 5 | 5 | 40 | 1,00 | |
| 5 | 5 | 63 | 1,00 | |
| 5 | 5 | 80 | 2,00 | |
| 5 | 5 | 100 | 2,00 | |
| 5 | 5 | 125 | 3,00 | |
| 6 | 6 | 40 | 1,00 | |
| 6 | 6 | 63 | 2,00 | |
| 6 | 6 | 80 | 2,00 | |
| 6 | 6 | 100 | 3,00 | |
| 6 | 6 | 125 | 4,00 | |
| 8 | 8 | 40 | 2,00 | |
| 8 | 8 | 63 | 3,00 | |
| 8 | 8 | 80 | 4,00 | |
| 8 | 8 | 100 | 5,00 | |
| 8 | 8 | 125 | 6,00 | |
| 8 | 8 | 160 | 8,00 | |
| 10 | 10 | 40 | 3,00 | |
| 10 | 10 | 63 | 5,00 | |
| 10 | 10 | 80 | 6,00 | |
| 10 | 10 | 100 | 8,00 | |
| 10 | 10 | 125 | 10,00 | |
| 10 | 10 | 160 | 12,00 | |
| 10 | 10 | 200 | 16,00 | |
| 12 | 12 | 63 | 7,00 | |
| 12 | 12 | 80 | 9,00 | |
| 12 | 12 | 100 | 11,00 | |
| 12 | 12 | 125 | 14,00 | |
| 12 | 12 | 160 | 18,00 | |
| 12 | 12 | 200 | 22,00 | |
| 16 | 16 | 100 | 20,00 | |
| 16 | 16 | 125 | 25,00 | |
| 16 | 16 | 160 | 32,00 | |
| 16 | 16 | 200 | 40,00 | |
| 20 | 20 | 160 | 50,00 | |
| 20 | 20 | 200 | 63,00 | |
| 25 | 25 | 160 | 78,00 |
C. Noże o przekroju prostokątnym
| szerokość b [mm] | szerokość h [mm] | Długość L [mm] | Waga [Kg] |
|---|---|---|---|
| 4 | 6 | 80 | 1,00 |
| 4 | 6 | 100 | 2,00 |
| 4 | 6 | 160 | 3,00 |
| 5 | 8 | 80 | 3,00 |
| 5 | 8 | 100 | 3,00 |
| 5 | 8 | 160 | 5,00 |
| 5 | 8 | 200 | 6,00 |
| 6 | 10 | 100 | 4,00 |
| 6 | 10 | 160 | 6,00 |
| 6 | 10 | 200 | 7,00 |
| 8 | 12 | 100 | 7,00 |
| 8 | 12 | 160 | 12,00 |
| 8 | 12 | 200 | 15,00 |
| 10 | 16 | 100 | 12,00 |
| 10 | 16 | 160 | 20,00 |
| 10 | 16 | 200 | 25,00 |
| 10 | 16 | 250 | 32,00 |
| 12 | 20 | 160 | 30,00 |
| 12 | 20 | 200 | 38,00 |
| 12 | 20 | 250 | 47,00 |
| 16 | 25 | 160 | 50,00 |
| 16 | 25 | 200 | 63,00 |
| 16 | 23 | 250 | 78,00 |
| 4 | 8 | 80 | 2,00 |
| 4 | 8 | 100 | 3,00 |
| 4 | 8 | 160 | 4,00 |
| 5 | 10 | 80 | 3,00 |
| 5 | 10 | 100 | 4,00 |
| 5 | 10 | 160 | 6,00 |
| 5 | 10 | 200 | 8,00 |
| 6 | 12 | 100 | 6,00 |
| 6 | 12 | 160 | 9,00 |
| 6 | 12 | 200 | 11,00 |
| 8 | 16 | 100 | 10,00 |
| 8 | 16 | 160 | 16,00 |
| 8 | 16 | 200 | 20,00 |
| 10 | 20 | 100 | 16,00 |
| 10 | 20 | 160 | 25,00 |
| 10 | 20 | 200 | 31,00 |
| 10 | 20 | 250 | 39,00 |
| 12 | 25 | 160 | 39,00 |
| 12 | 25 | 200 | 48,00 |
| 12 | 25 | 250 | 60,00 |
| 16 | 32 | 160 | 64,00 |
| 16 | 32 | 200 | 80,00 |
| 4 | 16 | 80 | 4,00 |
| 4 | 16 | 100 | 5,00 |
| 4 | 16 | 160 | 8,00 |
| 5 | 20 | 80 | 6,00 |
| 5 | 20 | 100 | 8,00 |
| 5 | 20 | 160 | 12,00 |
| 5 | 20 | 200 | 16,00 |
| 6 | 25 | 100 | 12,00 |
| 6 | 25 | 160 | 19,00 |
| 6 | 25 | 200 | 23,00 |
| 8 | 32 | 100 | 20,00 |
| 8 | 32 | 160 | 32,00 |
| 8 | 32 | 200 | 40,00 |
| 10 | 40 | 100 | 31,00 |
| 10 | 40 | 160 | 30,00 |
| 10 | 40 | 200 | 62,00 |
| 10 | 40 | 250 | 78,00 |
| 12 | 50 | 160 | 75,00 |
| 12 | 50 | 200 | 94,00 |
